باغات گل محمدی یکی از ارزشمندترین منابع کشاورزی در ایران هستند که با توجه به شرایط اقلیمی و خاک مناسب، به‌طور گسترده‌ای در مناطق مختلف کشور کشت می‌شوند. گل محمدی، با عطر و بوی دل‌انگیز خود، یکی از مهم‌ترین محصولات کشاورزی است که نقش مهمی در تولید گلاب و فرآورده‌های بهداشتی و دارویی و همچنین صنایع غذایی دارد.

ویژگی‌های باغات گل محمدی
اقلیم و شرایط کشت:
گل محمدی عمدتاً در مناطق معتدل و خشک کشت می‌شود. این گیاه مقاوم به خشکی و شرایط نامساعد آب و هوایی است و در خاک‌های سبک و دارای زهکشی مناسب بهترین عملکرد را دارد.
مناطق کوهستانی و ارتفاعات، به دلیل اختلاف دمای شب و روز، شرایط ایده‌آلی برای کشت گل محمدی فراهم می‌کنند.

تولید و برداشت:
دوره رشد و گلدهی گل محمدی از اوایل بهار آغاز می‌شود و گل‌ها معمولاً در اردیبهشت ماه به اوج شکوفایی می‌رسند. برداشت گل محمدی به صورت دستی و در ساعات ابتدایی صبح، زمانی که گل‌ها بیشترین عطر و اسانس را دارند، انجام می‌شود. این فرآیند حساس و زمان‌بر است و نیاز به دقت و مهارت بالایی دارد.

فرآوری گلاب و عرقیات گیاهی
استخراج گلاب:
گل‌های محمدی برداشت شده به کارگاه‌های گلاب‌گیری منتقل می‌شوند، جایی که فرآیند تقطیر برای استخراج گلاب آغاز می‌شود. در این فرآیند، گل‌ها در آب جوشانده شده و بخار حاصل از جوشش گل‌ها به وسیله تقطیر به مایع تبدیل می‌شود. این مایع که گلاب نام دارد، دارای عطر و خواص ویژه‌ای است که در صنایع غذایی، آرایشی و بهداشتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تولید عرقیات گیاهی:
علاوه بر گلاب، از گل محمدی و سایر گیاهان معطر مانند نعناع، بیدمشک، بهارنارنج، کاسنی و... نیز عرقیات گیاهی تهیه می‌شود.
این عرقیات از طریق فرآیند تقطیر مشابه گلاب‌گیری تولید می‌شوند و دارای خواص دارویی و درمانی متعددی هستند. عرقیات گیاهی به دلیل طبیعی بودن و خواص سلامتی‌بخشی و درمانی، در میان مردم محبوبیت زیادی دارند.

مزایای کشت و فرآوری گل محمدی
اقتصادی:
کشت گل محمدی و فرآوری گلاب و عرقیات گیاهی به دلیل ارزش افزوده بالا و بازار تقاضای گسترده، می‌تواند منبع درآمد قابل توجیهی برای کشاورزان و تولیدکنندگان باشد. صادرات گلاب و عرقیات گیاهی به بازارهای جهانی نیز درآمد ارزی قابل توجهی برای کشور به همراه دارد.

زیست محیطی:
گل محمدی و سایر گیاهان معطر به دلیل نیاز آبی کم و مقاومت بالا به شرایط نامساعد، گزینه‌ای مناسب برای مناطق کم‌آب و خشک هستند. این ویژگی‌ها باعث می‌شود که کشت این گیاهان به حفظ منابع آبی و بهبود شرایط زیست محیطی کمک کند.

تغذیه‌ای و دارویی:
گلاب و عرقیات گیاهی دارای خواص غذایی و دارویی فراوانی هستند. گلاب به عنوان یک آرام‌بخش طبیعی و تقویت‌کننده قلب و عروق شناخته می‌شود. عرقیات گیاهی نیز دارای خواص درمانی متعددی مانند بهبود هضم، تسکین سردرد و تقویت سیستم ایمنی بدن هستند.
مؤسسه فرهنگی اقتصادی زائر کریمه با بهره‌گیری از تجربیات و دانش فنی متخصصان، در جهت توسعه و بهبود باغات گل محمدی و گیاهان دارویی آستان مقدس قم فعالیت می‌کند. رسالت مجموعه ما بر آن است که با بهره‌وری و بالابردن کیفیت محصولات، نقش مؤثری در تأمین امنیت غذایی و توسعه اقتصادی کشور ایفا کنیم.